سوره مبارکه حمد، فاتحه الکتاب و سر آغاز کلام خدای سبحان است که در مکه نازل گردیده ،این سوره با تعظیم نام خدای رحمان و رحیم آغاز و با ستایش و بر شماری صفات جمال و جلای خدای سبحان و حصر عبادت و استعانت در او تداوم و با مسئلت هدایت از ساحت کبریایی اش پایان می گیرد. خدای سبحان در این سوره ادب تحمید، شیوه اظهار بندگی و راه سخن گفتن عبد سالک با رب مالک را به سالکان کویش آموخته و ده بار تلاوت آن را در هر شبانه روز بر مقربان به فرایض،فرض و چندین برابر آن را به شائقان قرب نوافل سفارش کرده است.
فى صِفَةِ النَّبىِّ صلى الله علیه و آله : طَبیبٌ دَوّارٌ بِطِبِّهِ قَد أَحکَمَ مَراهِمَهُ و َأَحمى (أمضى) مَواسِمَهُ یَضَعُ ذلِکَ حَیثُ الحاجَةُ إِلَیهِ مِن قُلوبٍ عُمىٍ و آذانٍ صُمٍّ و أَلسِنَةٍ بُکمٍ، مُتَتَبِّعٌ بِدَوائِهِ مَواضِعَ الغَفلَةِ و مَواطِنَ الحَیرَةِ... ؛
حضرت علی (ع) در توصیف پیامبر صلى الله علیه و آله مى فرماید: پزشکى است که با دانش خود، همواره میان مردم مى گردند، مرهم هایش را به خوبى فراهم و ابزار کارش را آماده کرده و آنها را هر جا که لازم باشد، از دلهاى کور و گوشهاى کر و زبان هاى گنگ به کار مى برد. غفلت گاه ها و جایگاه هاى حیرت را جستجو و با داروى خود آنها را درمان مى کند.
نهج البلاغه/ ص156 ، خطبه 108