تفسیر المیزان سوره مبارکه معارج

تفسیر المیزان سوره مبارکه معارج

مروری بر روش های تدبر _کتاب تدبر سوره ای

با توجه به تکالیف و تمرین های جزوه چهارم، مناسب است مروری داشته باشیم بر روش های تدبر سوره ای آن.

ان شاءالله تکلیف این هفته نیز مربوط به سوره مبارکه ق می باشد که تقسیم بندی آیات آن براساس توضیحات آخر این مطلب(مرتبه بندی حقایق) می باشد.

مرور روش های تدبر سوره ای

صبر صفت انسان آزاده است.....(سوره مبارکه معارج)

در ادامه ی توضیحات استاد پیرامون واژه " صبر "در سوره مبارکه معارج و ارتباط آن با سایر آیات سوره ، به مطلبی برخوردم از زبان آیت الله جوادی آملی ،که خلاصه ای از آن را در دو صفحه به اشتراک می گذارم که ترکیبی است از صحبت های ایشان و مباحث مطرح شده در کلاس ....

صبر یک مروءة و مردانگی است، یک آزادگی است. صبر یعنی «حریت» ....یعنی اگر کسی در برابر مشکلات ایستاد و به غیر خدا پناه نبرد و آزاده بود، انسان صابر است.....

صبر یعنی همان نبودن در دامنه ی ٭ اذا مسّه الشر جزوعا ٭ و اذا مسّه الخیر منوعا....

سوره مبارکه معارج

 

منتخبی از تفسیر المیزان سوره مبارکه معارج (واژه ی هلوع )

" إِنَّ الْإِنْسانَ خُلِقَ هَلُوعاً إِذا مَسَّهُ الشَّرُّ جَزُوعاً وَ إِذا مَسَّهُ الْخَیْرُ مَنُوعاً"

توضیح راجع به صفت" حرص" و" هلع" و تقسیم آن به حرص خدادادى که مفید و مطلوب است و حرص بشرى که انحرافى و مذموم مى‏باشد.

هلوع کسى است که هنگام برخورد با ناملایمات بسیار جزع مى‏کند، و چون به خیرى مى‏رسد از انفاق به دیگران خوددارى مى‏کند.

از نظر اعتبار عقلى هم هلوع چنین کسى است، چون آن حرصى که جبلى انسان است حرص بر هر چیزى نیست، که چه خیر باشد و چه شر، چه نافع باشد و چه ضار نسبت به آن حرص بورزد، بلکه تنها حریص بر خیر و نافع است، آن هم نه هر خیر و نافعى، بلکه خیر و نافعى که براى خودش و در رابطه با او خیر باشد، و لازمه این حرص این است که در هنگام برخورد با شر مضطرب و متزلزل گردد، چون شر خلاف خیر است، و اضطراب هم خلاف حرص. و نیز لازمه این حرص آن است که وقتى به خیرى رسید خود را بر دیگران مقدم داشته، از دادن آن به دیگران امتناع بورزد، مگر در جایى که اگر کاسه‏اى مى‏دهد قدح بگیرد، پس جزع در هنگام برخورد با شر و منع از خیر در هنگام رسیدن به آن از لوازم هلع و شدت حرص است.